| Chetlung - Nepal's Magazine of Thought

आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्सले भेदभाव गर्दै

जोन हापकिन्स विश्वविद्यालय, जर्जिया इन्स्टिच्युट अफ टेक्नोलोजी र वाशिङटन विश्‍वविद्यालयबाट गरिएको एउटा सोधमा न्यूरल नेटवर्क मोडेका कारण रोबोटहरूमा नश्लीय समस्या देखिएको हो । अध्ययनमा सामेल गरिएका रोबोटहरूले छालाको रंग हेरेर व्यक्तिहरूको जागिरबारे अनुमान लगाएका थिए...

विज्ञान-प्रविधि

मोबाइल अर्थात् खल्तीमा बोकिएको आधुनिक जासुस

माेहनलाल शर्मा

आजको युगको सबैभन्दा ठूलो व्यवसाय भनेकै डेटाको हो । यसमा सबैको चासो छ । फोनमा हामीले जुन एप्स प्रयोग गर्छौँ, त्यसका माध्यमबाट विभिन्न कम्पनीहरूले सूचना संकलन गरिरहेका हुन्छन् र त्यसको प्रयोग विज्ञापनका लागि गरिन्छ ।...

विज्ञान-प्रविधि

भारतमा कृत्रिम बौद्धिकता : सम्भावना कति ?

कृष्ण सुनुवार

अहिले भारत प्रविधिमा लगानी गर्नका लागि केही हदसम्म आर्थिक अभावका कारण पछि परेको देखिन्छ । यस्तो समस्याका बाबजुद अनुसन्धानको क्षेत्रमा ऊ चीन र अमेरिकाको स्तरमा पुगी नै सकेको छ । तर, उद्यमका क्षेत्रमा हुनुपर्ने आर्थिक...

विज्ञान-प्रविधि

चीनको कृत्रिम बौद्धिकताः विश्‍वमा कति शक्तिशाली ?

कृष्ण सुनुवार

अहिले शक्तिशाली मुलुकबीच चलिरहेको मानवरहित लडाइँको तयारी चिनियाँ सेनाले आफ्नै नेतृत्वमा अघि बढाईसकेको छ । अहिले चिनियाँ सेनाले एआईमा आधारित किलर रोबोट विकासका लागि युद्ध स्तरमा काम थालिसकेको छ । चिनियाँ सेनाले यो कामलाई मिसनको...

विज्ञान-प्रविधि

रुसमा कृत्रिम बौद्धिकताःचुनौती कति ?

कृष्ण सुनुवार

यसरी विश्‍व शक्तिशाली देशहरूको नीतिको केन्द्रमा एआई पर्नुको कारण बुझ्न विश्‍वको आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्सका प्रमुख वक्ताहरूमध्ये एन्ड्रयु एनजीको भनाइ ख्याल गर्नुपर्ने हुन्छ । उनको भनाइ अत्यन्तै तर्कसंगत रहँदै आएको छ । उनी एआईलाई थोमस एडिसनको बिजुली...

विज्ञान-प्रविधि

'गुरुत्वाकर्षण' कसले पत्ता लगायो ?

राम लोहनी

कुनै एउटा परम्परा त्यसका पछिल्ला पिँढीले टुङ्ग्याइदिन्छन्, कुनै परम्परा निरन्तर हुन्छ। खास समयमा तिनीहरूबीच अन्तरक्रिया भयो होला, ज्ञानहरू आदान–प्रदान भयो होला। त्यो बहसको विषय हुन सक्ला । तर, टुङ्गिएको परम्पराका उत्तराधिकारीले अविच्छिन्‍न परम्परालाई आफ्ना पूर्वजको...